Artikelen uit tijdschriften, vakliteratuur en van websites; brochures

Publicatie: Voor u gelezen 2017 - samenvattingen van actueel internationaal wetenschappelijk onderzoek
Dit boekje is ontwikkeld ter gelegenheid van de KBL conferentie Begrijpend Lezen op 4 oktober 2017.

Dit jaar zijn in de Voor u gelezen opgenomen:
- een studie die laat zien dat kennis over het herkennen van woorddelen bij onbekende woorden in een tekst ten goede komt aan het tekstbegrip van leerlingen.
- onderzoek naar de invloed van inhoudelijke kennis op tekstbegrip, waarbij bleek dat als je meerdere teksten over een thema leest, je na het lezen onder andere meer kernbegrippen kent, een onderzoek naar voorbereidende leesactiviteiten in groep 8, waarbij een effect op tekstbegrip maar niet op leesmotivatie kon worden aangetoond.
- een reviewstudie met betrekking tot experimenteel onderzoek naar 49 Engelse en Amerikaanse leesprogramma’s voor zwakke lezers in “middle en high schools”, waaruit bleek dat er een aantal succesfactoren waren aan te duiden.

U kunt dit boekje hier downloaden

Publicatie: Voor u gelezen 2016 - samenvattingen van actueel internationaal wetenschappelijk onderzoek
Dit boekje is ontwikkeld ter gelegenheid van de KBL conferentie Begrijpend Lezen op 28 september 2016. De in deze bundel opgenomen artikelen geven antwoord op een aantal prikkelende vragen:

- Hoe belangrijk is technisch lezen voor tekstbegrip en wat is de bijdrage van digitaal en traditioneel lezen aan de leesvaardigheid van jongeren?Zijn snelleescursussen en -technologieën effectief? En zo niet, wat verhoogt de leessnelheid dan wel?
- Wat levert het regelmatig monitoren van de leesvorderingen in combinatie met ontwikkelingsgericht onderwijs op? En als leerlingen reflecteren op hun eigen leesontwikkeling en zichzelf doelen stellen, verbeteren dan hun leesprestaties?
- Welke schrijfstrategieën hanteren goed presterende middelbare scholieren als zij een betoog schrijven aan de hand van online bronnen?

U kunt dit boekje hier downloaden

Het effect van creatief schrijven op het lezen van korte verhalen

Levende Talen Tijdschrift Jaargang 11, nummer 1, 2010, pagina 3-15
Dit artikel gaat over creatief schrijven als verwerkingsopdracht binnen literatuuronderwijs. Onderzocht is of het schrijven van een eigen verhaal voorafgaand aan het lezen een positief effect heeft op de leesprocessen, het verhaalbegrip en de verhaalwaardering van leerlingen uit 4-vwo. Een opvallende uitkomst is dat leerlingen die eerst een eigen verhaal schreven, het literaire verhaal sneller lazen en met meer emotionele betrokkenheid dan leerlingen die niet schreven. Ook bleek het zelf schrijven een positieve invloed te hebben op het verhaalbegrip en de waardering van leerlingen voor verhalen. We concluderen dat creatief schrijven als ‘pre-reading activity’ een waardevol leermiddel is in het literatuuronderwijs.

Zie artikel

Nieuw licht op de leesdip

Didactief, november 2012, W.van der Horst, E. Keijsers, P. Wolfgram
Veel leerkrachten schrikken wanneer zij de CITO-scores begrijpend lezen van hun zesde groepers zien. Terwijl die in groep 4 en 5 nog goed presteerden...Het lijkt trouwens wel of het niveau van de hele klas is gezakt! Wat is hier aan de hand?

Zie artikel
Lees ook het uitgebreide onderzoeksrapport.

Artikel ‘Begrijpend leesonderwijs: zin en onzin’- René Berends

Tijdschrift Taal voor Opleiders en Onderwijsadviseurs | jaargang 2 | nummer 3 | pagina 22-29
Samenvatting van een opiniërend artikel waarin een aantal zorgen over de kwaliteit van het begrijpend lezen in kaart gebracht worden.

Zie samenvatting

Brochure Lezen onder de loep

Een groot deel van de leerlingen in het vmbo basis- en kaderberoepsgerichte leerweg heeft een relatieve achterstand heeft bij tekstbegrip. In de SLO pilot leestraject is daarom geprobeerd docenten beter uit te rusten bij het geven van leesvaardigheidsonderwijs. In deze publicatie wordt aangegeven waar accenten moeten liggen in het leesonderwijs, zoals dat is aangegeven in het Referentiekader taal en rekenen. Verder worden tips voor didactische werkvormen gegeven met voorbeelden van teksten en activiteiten daarbij. Ook is er aandacht voor het studerend lezen bij zowel het vak Nederlands als bij de beroeps- en zaakvakken.
Voor docenten Nederlands en vakdocenten in het vmbo-mbo
Door: N. Jansma, E. van Kleunen en E. Leenders
Uitgave: Enschede, SLO, 19 maart 2011

Zie brochure

Evaluatie van methode Nieuwsbegrip door Vaktijdschrift Cos"Nieuwsbegrip – begrijpend lezen met het nieuws van de dag"
april 2011

Na een beschrijving van de werkwijze wordt geconcludeerd dat het materiaal van Nieuwsbegrip en Nieuwsbegrip XL voor docenten en leerlingen een uitdaging vormt om met begrijpend lezen aan het werk te gaan, dat het actuele materiaal verzorgd en afwisselend is en dat de opzet van de lessen doordacht en goed gestructureerd is.

Zie evaluatie

Leesgedachten

Goede lezers krijgen allerlei gedachten voor, tijdens en na het lezen. Ze voeren als het ware een innerlijke dialoog, een innerlijk gesprek met de tekst, wanneer ze lezen. Op deze manier construeren ze een eigen betekenis bij de tekst. Goede lezers denken ook na over de manier waarop ze tot die gedachten komen. Ze denken dus na over hun eigen leesaanpak en kunnen daardoor hun manier van lezen aanpassen. Het begrijpen van een tekst gaat dus veel verder dan letterlijk begrip van de tekst of het achteraf beantwoorden van inhoudelijke vragen.

Lees verder